Wystawy galeryjne

Wojciech Fangor: Television Paintings 1977–1984

Catalogue Raisonné
Wojciech Fangor: Television Paintings 1977–1984

Wystawa w GNYP Gallery prezentuje Obrazy Telewizyjne wykonane w Nowym Jorku w latach 1977-1984. Wydany we współpracy z FANGOR Foundation obszerny katalog prezentuje prace wraz z notatkami artysty na temat jego twórczości, a także eseje Dominica Eichlera, Charlotte Jansen i Olivera Shultza, które analizują serię w szerokim kontekście historii i teorii sztuki.

Wojciech Fangor (1922-2015) jest znany na całym świecie ze swoich abstrakcji optycznych, choć jego twórczość jest bardzo różnorodna i często ulega znaczącym zmianom. Po II wojnie światowej Fangor stał się odnoszącym sukcesy artystą socrealistycznym, ale rozczarowanie systemem politycznym i jego artystyczna ciekawość sprawiły, że w 1956 roku przeniósł swoją uwagę na bardziej intelektualne badania medium malarstwa i jego percepcji. Współpraca z architektami Stanisławem Zamecznikiem i Oskarem Hansenem jeszcze bardziej rozbudziła jego zainteresowanie ideami przestrzeni i relacji przestrzennych, co zaowocowało przełomową instalacją Studium Przestrzeni (1957) w warszawskiej Zachęcie, która jest często uważana za pierwszy environment w historii, a rok później wystawą w Stedelijk Museum w Amsterdamie.

Sztuka optyczna Fangora zyskała wiele uznania za życia artysty; między innymi uczestniczył w ważnej wystawie Responsive Eye w MoMA w 1965 roku i miał indywidualną wystawę w Guggenheim New York w 1970 roku. Josef Albers postrzegał Fangora jako swojego spadkobiercę, który dodał przestrzeń jako czwarty element do formalnych badań podstawowych elementów malarstwa. Jednak jako prawdziwy artysta, Fangor ponownie zmienił swoje podejście i porzucił abstrakcję na rzecz figuracji w latach 70. Wystawa w GNYP Gallery prezentuje tak zwane Obrazy Telewizyjne wykonane w Nowym Jorku w latach 1977-1984. Formalnie jest to kontynuacja fascynacji Fangora przestrzenią wewnątrz i na zewnątrz płótna. Konceptualnie stanowi postmodernistyczne badanie siły i wpływu mediów, takich jak telewizja, na kształtowanie rzeczywistości. Fangora zdawały się nurtować podobne pytania o wartość obrazu i mediów, jak te stawiane w tym czasie przez młodszych artystów z Picture Generation.

 

Fragment niepublikowanych notatek artysty na temat serii rzuca więcej światła na jego myślenie o serii:

„Nasza obecna egzystencja pociąga za sobą doświadczenia, które wymagają zmian w naszym dotychczasowym postrzeganiu czasu i przestrzeni, a także w postrzeganiu systemów społeczno-kulturowych i geopolitycznych. Będąc wystawionym w tej samej przestrzeni czasowej na sprzeczne i zderzające się siły, to tak, jakby kilka filmów było emitowanych na jednym ekranie. Jeden likwiduje drugi. Aby poradzić sobie z tą sytuacją, trzeba stworzyć system filtrów, lub lepiej, system wielopostrzegania różnych wzorów, które niosą ze sobą znaczenie.”

„Obrazy Telewizyjne oparte były na obrazie ekranu, na przypadkowych fotograficznych fragmentach przekazu na kliszy fotograficznej. Te obrazy, które trawiły moją osobowość i mój malarski temperament, zostały pokryte siatką elektronicznych zniekształceń… Telewizja przestała być magicznym iluzorycznym obrazem, który wlewał się do wnętrza mojej przestrzeni. To, co pozostało, to aparat telewizyjny jako przedmiot, który ma taką samą moc działania jak każdy inny przedmiot używany do konsumpcji codziennego życia. Pudełko telewizora skrywa swój własny teatr Guliwera. Czasami krzyczy o tym, co dzieje się na drugiej półkuli, tylko po to, by zmienić temat i spróbować przekonać cię o zaletach pasty do zębów lub nowej karty kredytowej. Działa przy pomocy nie materialistycznej, rozpływającej się i efemerycznej gry świateł.

„Po przyjeździe do USA znalazłem się w świecie, który w coraz większym stopniu opierał się na komunikacji elektronicznej. Telewizja, będąc surogatem bezpośrednich kontaktów międzyludzkich, stała się grą pomiędzy naturalnymi efektami elektrooptycznymi, a wylewającym się z niej nurtem kulturowo-mitycznym. Tak powstał cykl obrazów telewizyjnych. Zmieniając temat, zmieniam dobór środków wyrazu. Co powoduje rozróżnienie w poszczególnych okresach mojej twórczości. Ale niezależnie od tego, czy moje obrazy są chude czy grube, wysokie czy małe, piegowate czy zmrużone, wszystkie mają tego samego ojca, choć różne matki. Wszystkie należą do jednej rodziny i nurkują w tym samym czasie”.